Hizkuntza arazoetaz hitz egiten dugunean, bi
mota aurki ditzakegu; alde batetik ikasleak mezuren bat adierazteko orduan hau adierazteko arazoak edo ezintasuna (
adierazpen arazoa) eta beste alde batetik, besteek esandakoa hauentzat ulergaitza izatea (
hartze arazoa). Ikasle batzuek arazo bat edo bestea izan dezakete, baina badaude bi arazo hauek dituztenak ere.
Hizkuntza modu naturalean garatzen hasten den ezaugarri bat da, eta hori honela izateko, umeak hizkuntza hau entzun, ulertu, ikusi eta gogoratu egin behar du. Proto hizkuntza deritzoguna hizkuntza baino lehenago sortzen den umeen berariazko hizkuntza da, non, umeek soinuak ateratzen dituzten, hitz egiten baleude bezala. Hala ere, kasu batzuetan hau ez da gertatzen, azterketen arabera, 20 umetik 1ek ezintasunak ditu honetarako.
Hartze arazoak daudenean, 4 urtetik aurrera hautematen da hauek daudela, eta kausak ez daude argi. Arazoa bikoitza denean (hartzea eta adieraztea) garuneko lesioren bat egon daitekeen seinale da. Askotan, garapen arazoak dituzten umeetan agertzen dira hizkuntza arloan arazoak, adibidez, autistak diren umeetan eta hipoakusia duten umeetan. Hizkuntza arazoaren kausa beste bat ere izan liteke, nerbio sistemarekin lotura duena eta afasia deritzona. Arazo hauek dituzten umeek ez dute zertan adimen arazorik izan behar.
Nola hauteman dezakegu ume edo ikasle batek hizkuntza arazoak dituela? Ondorengo zerrendan agertuko diren sintomak erakutsiko ditu, batzuetan hauetako bat, edo batzuk izan daitezkeelarik:
Hartze arazoak dituzte umeek honako sintoma hauek izan ditzakete:
- Besteek esandakoa ulertzeko zailtasunak.
- Adierazpenak jarraitzeko ezintasuna.
- Pentsatzen ari dena antolatzeko zailtasunak.
Adierazpen arazoak dituzten umeek honako sintoma hauek izan ditzakete:
- Egindako esaldietan hitzak batzeko zailtasunak izatea, esaldi oso sinpleak egitea eta hitzen ordena egokia ez izatea.
- Zerbait adierazterakoan askotan beharrezko hitzak esateko zailtasunak eta "e,e,e..." bezalako hitz betegarriak erabiltzea.
- Adin horretarako beharrezko lexikoa baino lexiko pobreagoa izatea.
- Behin eta berriro esaldi berdinak erabiltzea eta erantzun beharreko galderetan agertzen diren hitzak erabiltzea.
- Aditz denborak txarto erabiltzea.
Arazo hauen ondorioz, gizarteratze arazoak izan ditzakete ikasle hauek. Horren ondorioz, portaera arazoak sor daitezke.
Arazo hauek daudela hautematen denean, hartze eta adierazte azterketa batzuk egiten zaizkio umeari, hauek, logopeda, hizkuntza terapeuta eta neuropsikologo batek gidatuta.
Bideo honetan, hizkuntza tratamentuan umeek logopedara doazenean egiten duten ariketa bat ikusi dezakegu. Kasu honetan, Rosty izeneko txakurrak R hizkia duten hitzak ondo esaten laguntzen die umeei.
Logopedia infantil from
Jenny Guerra Hernández on
Vimeo.